Gözlükule Höyüğü bilimsel kazı çalışmaları, Cumhuriyet döneminde resmen izin verilen 3 önemli kazı çalışmalarından biridir. Diğerleri ise, Troya ve Alacahöyük’ tür.Bu nedenle Gözlükule kazı çalışmaları Ülkemiz açısından çok önemlidir.
Gözlükule Höyüğü, günümüzden 9000 yıl önce neolitik dönemde kurulduğu saptanan Tarsus’ un ilk yerleşim yeri olan Gözlükule Höyüğünde, 1930 ve 1940 yıllarında ilk bilimsel Kazı çalışmasını yapan Amerikalı Hetty Goldman ve ekibidir.Hety Goldman kazıları sonucunda, Gözlükule Kazı sonuçlarını 3 Cilt kitapta topladı.Bu eserler Anadolu arkeolojisinin kaynak kitaplarıdır.
Hetty Goldman başkanlığında ki ekipten olan ve Anadolu arkeolojisinin ünlü uzmanlarından Melink’ in desteği ve Yardımıyla 2001 yılında Boğaziçi Üniversitesi bünyesinde başlatılan Tarsus Gözlükule Höyüğü araştırmaları Prof. Aslı Özyar’ ın başkanlığındaki Boğaziçi Üniversitesinden bir ekip tarafından sürdürülmektedir.
Tarsus Gözlükule Hüyüğünün güneyinde, Saint Paulus Anıt Müzesi arkasında bulunan , 100 yıllık Çiğdemler Çır Çır Fabrikası binası 2000 yılında Tarsuslu Kültür Bakanı İstemihan Talay döneminde Kültür Bakanlığınca kamulaştırıldı.
Gözlükule kazısını üstlenen Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’ ne kazı araştırma merkezi olarak kullanılmak üzere ; Boğaziçi Üniversitesine 2001 yılında bir kısmı kazı araştırma merkezi olarak kullanılmak üzere tahsis edildi.
Binanı n bir bölümü Kazı Araştırma Merkezi, diğer bölümü kent Araştırma Merkezi olarak kullanılmak üzere projelendirildi.
Boğaziçi Üniversitesince yapılan girişimlerle, binanın tamamı Üniversite’ ye tahsis edildi.
Çiğdemler Çır Çır Fabrikası binası, Sayka İnşaat Mimarlık Mühendislik Şirketi sahibi Yüksek Mimar Saadet Sayın tarafından restore edildi.
Binada Sergi Salonu, kafeterya, konferans salonu, kütüphane, çalışma ofisi, kazı evi, eser depoları, güvenlik mekanları , yatakhane, restoran gibi alanlar yer almaktadır.
Binanın çatısına güneş enerjisi panelleri yerleştirilerek, kendi ihtiyacı olan enerjiyi üretmesi sağlanmış, sıcak su gereksinimi bu suretle karşılanmıştır.
Ayrıca, yağmur sularının depolanması için bir sistem geliştirilmiş, kazı eserlerinin yıkanması için gerekli su kullanımı azaltılmıştır.
Merkez, 18 Şubat 2017 tarihinde açılmıştır.
Boğaziçi Üniversitesi Tarsus- Gözlükule Kazıları Araştırma Merkezi ; 2019’ da, Türk Serbest Mimarlar Derneği 13. Mimarlık Ödülünü ve aynı yıl içinde Avrupa Kültür Miras Ödülleri “ Europa Nostra” koruma ödülünü almıştır.Ödüller restorasyonu yapan Yüksek Mimar Saadet Sayın’ a verilmiştir.
Tarsus Gözlükule Kazıları Merkezi, kazı evi, arkeoloji laboratuarı, eser depoları gibi önemli bölümleri bünyesinde barındırdığı gibi, burada çalışacak kazı ekipleri ve bilimsel araştırma yapacak ekiplerin gereksinimleri için yatakhanesi, restoranı, kafesi, kütüphanesi bulunan, zaman zaman da bilimsel konferansların verildiği geniş bir konferans Salonunu ile Tarsus’ a değer katan önemli bir bilim merkezidir.
